Tản mạn về ngôn ngữ Anh: Nguyễn Hồng Hạnh
TIẾNG ANH !
Vì học nó rất tốn tiền.
Vì giáo viên dạy tiếng Anh ở Việt Nam chỉ chú trọng đến ngữ pháp nên góp phần làm cho nó khó thêm.
Vì có nó lương cao gấp 2-3 lần bạn khác.
Nên ở VN nó là hàng cao cấp, lóng lánh và sang trọng :D
Anh bộ đội cắm bản sử dụng thêm vài ba tiếng dân tộc mình thấy bình thường. Một bạn học sinh dân tộc Chăm sáng đến trường phổ thông sử dụng thành thạo tiếng Kinh trên lớp như người Việt, tối về bạn nói tiếng Chăm với cộng đồng mình cũng thấy bình thường...
Nhưng nếu một bạn cấp 2 đạt TOEFL ibt trên 110 thì truyền thông đẩy lên báo chí thành thần đồng.
Hãy đặt Tiếng Anh về đúng vị trí của nó !
Ở Việt Nam nó phải đứng sau Tiếng Việt.
Bạn thử nghĩ xem nếu một bé cả bố mẹ là người Việt, sống ở Vn mà nói thành thạo Tiếng Anh hơn Tiếng Việt bạn ấy lên TV cả nước ngưỡng mộ, sang Tây bạn ấy là ai? Tây chả phải, Vn cũng không.
Vậy nên cá nhân chị nghĩ để học tốt Tiếng Anh ở lứa tuổi nhỏ bạn vẫn phải chuẩn bị tốt nhận thức cho bé bằng Tiếng Việt, tiếng mẹ đẻ.
Một người đã sinh ra và lớn lên ở Việt Nam dù đi du học sớm hay định cư nước ngoài chắc chắn vẫn mơ về nơi quê nhà ấm áp với những món ăn quen thuộc giống như các bạn lên thành phố làm việc có dịp nghỉ lễ Tết là kéo nhau về quê.
Ở Việt Nam Tiếng Anh chỉ là ngôn ngữ thứ 2, dứt khoát là như thế !
Chị nghĩ thế nên việc học thêm một ngoại ngữ của trẻ con, chị cho tiếp cận gần giống như bạn ấy đã học tiếng Việt.
Ồ nếu thế thì không khó và đặc biệt là không tốn tiền vì giờ đã có trợ thủ đắc lực là Internet hỗ trợ môi trường và tài liệu. Vấn đề của cha mẹ là nghiên cứu, tìm kiếm đưa ra được MỤC ĐÍCH mình mong muốn để kiên định bám lấy đích cuối chứ không phải chạy theo các cuộc thi. Điều này khó phết đấy, ai cũng muốn con giỏi TA nhưng gần như chả có đích gì đều mơ hồ kiểu kiếm được HB thì cho đi du, mà nếu không thì cũng sử dụng được hơn đời cha mẹ chúng vì được học sớm hơn bài bản hơn.
Bạn nhớ lại bạn đã học Tiếng Việt thế nào ?
+ Rõ ràng phải có một thời gian nghe, làm quen rất dài từ 0-3,4 tuổi mới nói được những câu đơn giản.
(Khi 4-5 tuổi bạn cho bé tiếp xúc làm quen với TA lúc này não bé đã phát triển thì thời gian tiếp xúc trong môi trường nghe, xem TA rút xuống nhưng cũng phải tính bằng năm nghe tích cực bé mới bật ra những câu đơn giản đầu tiên, vậy sao bạn cứ đòi con phải thích và nói được TA trong khi số giờ sử dụng quá ít )
+ Bé đi học lớp 1 học ghép vần, biết đọc và có một số từ nhất định đã tích lũy từ trước mới đọc được những bài tập đọc có giải nghĩa vài từ mới đối với bé...chị đang nói chương trình Tiếng Việt ở tiểu học đấy.
Biết được thêm một số từ bé nghe mới hiểu được, có hiểu mới thích nghe các câu chuyện Audio tiếng Việt... dùng để tăng tích lũy hiểu biết và giảm thời gian sử dụng mắt...
Học sinh đi học mà không chịu tìm đọc, nghe thêm để tích lũy kiến thức, từ vựng cách sử dụng... thì cũng giống một cụ ở quê không đọc sách nghe đài chỉ dùng tiếng Việt giao tiếp :D
Tiếng Anh cũng vậy, nếu trẻ chỉ đến trung tâm học tuần vài giờ học Tây rồi về bỏ đấy bài khóa chả nghe, chả tìm hiểu đọc truyện đúng với trình của nó để củng cố, chẳng xem phim, nghe các câu truyện bổ trợ bằng TA thì chỉ dừng ở mức độ biên biết để lâu là phôi phai hết.
Nếu các bạn học chăm chỉ nghe tất cả các bài khóa ở nhà làm bài tập hết ở sách, lắng nghe các GV nước ngoài nói... mà không tìm các nguồn bổ trợ chị nói ở trên thì học có đầu bảng ở các trung tâm vẫn chỉ dừng lại tiếng Anh giao tiếp.
Thế bác muốn gì nữa ?
Chị muốn nói đến tiếng Anh học thuật.
Tiếng Anh mà các trung tâm đang dạy là EFL viết chương trình để dạy cho người nước ngoài học tA. Chị sẽ viết rất kĩ vấn đề này ở bài sau.
Còn ở đây mình đã đầu tư thời gian cho con học tA là ngôn ngữ thứ 2 từ rất sớm thì nên nghĩ đến Nghe - Nói - Đọc - Viết là tiếng Anh học thuật để nếu có sang nước ngoài học bạn sử dụng được các kĩ năng như một bạn bản ngữ cùng tuổi.
Nghe được tốt - diễn đạt nói tốt cũng mới chỉ là giao tiếp tốt, không dừng lại ở đó: Đọc tích lũy kiến thức, sử dụng thuần thục các kĩ thuật đọc ... cũng phải 4-5 năm luyện đọc hiểu mới có kiến thức và khả năng phân tích, lập luận, đàm phán, thuyết phục người đọc bằng văn bản đó là kĩ thuật viết (essay) chứ không phải viết được hàng trang dài là con đã biết viết.
Nhiều bạn viết tiếng Việt mà người đọc luận mãi không hiểu bạn ấy định diễn đạt cái gì, các ý lặp đi lặp lại sắp xếp lộn xộn, thậm chí chính người viết cũng không rõ mình định đưa ý kiến gì để bảo vệ cái ý kiến đó mà cứ cà kê dê ngỗng những ngoài lề mình cho là thú vị...
Với dân đi học, viết tốt là bậc cao của ngôn ngữ, tuyển vào các trường đại học đỉnh cao Tây nó mới đòi hỏi các bài viết, essay càng bất hủ cơ hội càng lớn. Các đại học bình thường chỉ cần nộp SAT ( đọc và toán) với bài viết qua về bản thân, những điều xung quanh..
Chị viết rất kĩ về Viết để các em hiểu là đến Tây nó cũng không đòi hỏi kĩ thuật viết ở các cấp học dưới nên các em đừng đắm say đưa nhau đi học viết mà phí thời gian - chị tiếc nhất, tiền bạc là thứ kiếm được, tiêu cũng không tiếc lắm :D
Các em cứ tưởng tượng thế này nhé, đưa một bạn cuối cấp 1 đầu cấp 2 đi luyện viết ở trường viết văn Nguyễn Du: Kiến thức vốn sống, từ vựng chưa đủ... thì có dạy cấu trúc bài viết như thế nào thì vẫn chưa tới.
Nên sách dạy viết TA ở lứa tuổi nhỏ Tây họ đề là Composition chứ không phải là Writing.
Học viết theo các sách Composition tuyệt hay, họ hướng dẫn mình dựng khung vá lỗ rất bài bản, chị xem xong chỉ biết ước ao giá như GD nhà mình dạy các con viết văn TV theo kiểu này ...
Với lời khuyên luyện viết cho trẻ nhỏ vẫn là như tiếng Việt : viết vào sổ bằng TA cảm xúc hàng ngày, những gì bé thích, chỉ cần đều đều như thế thôi sau này tích lũy đủ ở quá trình Đọc bé sẽ viết được tốt.
Cuối cùng chị muốn nói đến phần phát âm giống người bản ngữ là điều khó nếu lớn mới học tiếng Anh, còn rất dễ nếu cho con tiếp xúc làm quen sớm, học phonics bài bản như dân bản ngữ học vần từ bé.
Các em để ý dân châu Âu âm ngữ giống nhau nên dân ở đó học phát âm tiếng của các nước láng giềng cũng thuận lợi.
Mình dân châu Á học tiếng TQ, Hàn, Nhật sẽ phát âm giống họ mà không quá mệt như mình học tAnh.
Đọc đoạn dài ngoằng ở trên các em thấy muốn sử dụng được tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2 thì cũng phải dành rất nhiều thời gian cho nó, đọc nghe xem chủ động tích lũy... chứ không phải chỉ dừng lại các chương trình EFL dạy gì làm theo đấy là đủ.